Supplement versus dierenarts: de beste aanpak bij anaalklierklachten van je hond

Je herkent het vast: je hond die steeds met zijn achterwerk over de vloer schuift, of zichzelf non-stop likt rond zijn anus. Het is niet alleen vervelend om te zien, ook voor je trouwe metgezel voelt het duidelijk niet fijn. Zo’n gedrag kan wijzen op problemen met de anaalklieren – iets waar veel hondenlast van hebben, maar waar je niet altijd meteen weet wat je eraan moet doen.

In dit artikel helpen we je helder te bepalen wanneer je met voedingssupplementen zoals vezels en probiotica aan de slag kunt, en wanneer een bezoek aan de dierenarts absoluut nodig is. Door deze keuze goed te maken voorkom je dat kleine klachten groter worden en zorg je voor minder stress voor jou en je hond.

We nemen je mee in de werking van de anaalklieren, de typische signalen van problemen en de rol die dieet en supplementen kunnen spelen. Ook geven we praktische tips en leggen we uit wanneer je beter meteen professionele hulp inschakelt. Zo sta je sterker in het behoud van een gezonde anaalklierfunctie voor je hond.

De anaalklieren zitten aan weerszijden van de anus en produceren vocht met geurstoffen. Dat vocht ondersteunt geurcommunicatie en helpt bij de smering van de vacht tijdens de ontlasting. Bij een stevige drol oefenen de wanden van het rectum druk uit op de klieren, waardoor het kliermateriaal via een klein kanaal vrij komt in de endeldarm.

Ophoping van kliermateriaal kan ontstaan wanneer de ontlasting te zacht of te dun is, waardoor onvoldoende druk wordt opgebouwd. Een verstoorde darmflora kan de consistentie van de stoelgang verzwakken, en chronische zachte ontlasting leidt daardoor tot klierverstopping en ontsteking. Een gebalanceerd dieet en een gezonde darmflora zijn cruciaal om dit ledigingsmechanisme goed te laten functioneren.

Wanneer is een dierenartsbezoek noodzakelijk?

Herken alarmerende symptomen zoals scootgedrag en overmatig likken, een onaangename of penetrante geur, zwelling en roodheid rond de anus, of pijnreacties bij aanraking. Bij acute klachten zie je vaak zwelling, roodheid, pus of hevige pijn, terwijl chronische gevallen zich kenmerken door terugkerende klachten, fistelvorming en littekenweefsel. De dierenarts kan de oorzaak differentiëren, bijvoorbeeld of er sprake is van een huidallergie. Behandelingen kunnen bestaan uit handmatige expressie en spoelen met antiseptica, antibiotica bij een bacteriële infectie, en chirurgie wordt alleen ingezet als laatste optie bij terugkerende of ernstige gevallen.

Wanneer zijn supplementen een geschikte keuze?

Probiotica met actieve culturen zoals Puur Balans en Purviso Plus kunnen helpen, waarbij klinische studies een reductie van 60 tot 70 procent in scootgedrag laten zien na 8 tot 12 weken gebruik. Vezels uit ingrediënten zoals raapzaadolie, pompoenpitten en lijnzaad, bijvoorbeeld via Glandex Soft Chews, verhogen het volume en de stevigheid van de ontlasting. Omega-3-vetzuren werken ontstekingsremmend in het weefsel rond de klieren en versterken zo het positieve effect van vezels en probiotica. Poeders of chews kunnen gemakkelijk door nat of droog voer worden gemengd en het is belangrijk om te observeren of de hond het onbevooroordeeld eet. Mogelijke bijwerkingen zijn milde maag-darmpijn of winderigheid, en allergische reacties kunnen voorkomen bij overgevoeligheid. Bij klachten is het verstandig te stoppen met de supplementen en een dierenarts te raadplegen.

Zelf uitdrukken van de anaalklieren kan in sommige gevallen helpen, maar moet met zorg gebeuren. Was altijd je handen en draag handschoenen. Positioneer de hond rechtop of liggend op een stevige ondergrond. Breng een beetje vaseline aan op een gevouwen doekje en knijp zachtjes naast de anus om de inhoud naar buiten te duwen. Maak de plek daarna schoon met een vochtig doekje en desinfecteer. Stop direct bij hevige pijn of bloed en laat dan een professional handelen.

Daarnaast is dieet- en gewichtsmanagement belangrijk. Kies voor voeding met 4 tot 6 procent ruwe vezels en houd een gezond gewicht aan om overbelasting van de klieren te voorkomen, aangezien overgewicht de kans op zachte ontlasting en klierproblemen verhoogt. Zorg ook voor voldoende hydratatie door altijd schoon drinkwater beschikbaar te stellen. Dagelijkse wandelingen stimuleren de darmperistaltiek, verminderen het risico op obstipatie en bevorderen zo de natuurlijke lediging van de anaalklieren.

Preventie kan worden ingebouwd in de dagelijkse routine door elke 4 tot 6 weken een zelfcheck van de anaalklieren en het gedrag van de hond te doen. Ook is het verstandig om elke 6 tot 12 maanden een dierenartscontrole uit te laten voeren. Vroege symptomen kunnen worden gemonitord door te letten op de consistentie en frequentie van de stoelgang, scootgedrag of likken, evenals geur en zichtbare zwelling van de klieren.

Bepaalde rassen zoals kleine honden (bijvoorbeeld Chihuahua en Yorkshire Terrier) hebben vaker last van anaalklierproblemen, en senior honden vanaf zeven jaar ontwikkelen vaak een trage darmtransit, wat het risico verhoogt. Bij het afwegen van behandelopties is een kosten-batenanalyse nuttig: supplementen zijn relatief goedkoop, thuis toedienbaar en hebben een effectiviteit van 60 tot 70 procent bij milde klachten. Bezoeken aan de dierenarts zijn duurder en kunnen ingrepen omvatten, maar zijn noodzakelijk bij acute of chronische ontsteking.

Er wordt onderzoek gedaan naar nieuwe vezelbronnen met wetenschappelijke onderbouwing, zoals pilots met resistente zetmelen uit banaan en aardappel (UMCU-studies 2025). De focus ligt op prebiotische vezels die specifieke darmbacteriën voeden. Daarnaast wordt gewerkt met natuurlijke, holistische ingrediënten zoals kurkuma en zoethout die plantaardige ontstekingsremmers zijn, en heemstwortel die een beschermende coating van het darmepitheel kan bieden. Veterinaire goedkeuring en strenge keurmerken verhogen de betrouwbaarheid en veiligheid van supplementen, en voorkomen misleidende claims.

Effectieve communicatie met de dierenarts begint met het noteren van observaties zoals scootgedrag, en de frequentie en consistentie van de ontlasting. Het is belangrijk om bij te houden welke supplementen en doseringen je gebruikt en om te vragen naar alternatieve behandelopties en de bijbehorende risico’s. Er bestaan veelvoorkomende misvattingen over anaalklieren, bijvoorbeeld dat alle honden wekelijks moeten worden uitgedrukt, terwijl dat alleen nodig is bij klachten of zachte ontlasting. Ook wordt wel gedacht dat extra vochtinname alle problemen oplost, terwijl hydratatie de stoelgang wel helpt, maar de pH en vezels essentieel blijven.

Met deze kennis kun je gericht actie ondernemen, kleine klachten thuis beheersen en ernstige gevallen tijdig professioneler aanpakken.

We hebben gezien hoe de anaalklieren van je hond werken: ze produceren geurstoffen en legen zich normaal via druk van stevige ontlasting. Wanneer de ontlasting te zacht is of de darmflora uit balans raakt, kunnen de klieren verstopt raken en ontstoken raken, wat tot veel ongemak voor je hond leidt. Het herkennen van duidelijke signalen zoals scootgedrag, overmatig likken, zwelling of pijn is essentieel om snel in actie te komen.

Supplementen zoals probiotica, vezels en omega-3 vetzuren bieden een effectieve ondersteuning bij milde of beginnende klachten. Ze helpen de darmflora te optimaliseren, zorgen voor stevigere ontlasting en remmen ontstekingen. Dit voorkomt dat kleine problemen escaleren en kan het aantal dierenartsbezoeken verminderen. Toch blijft bij acute ontstekingen, hevige pijn of terugkerende klachten het consulteren van een dierenarts onmisbaar. Professionele diagnose en behandeling zijn dan cruciaal om ernstigere problemen te voorkomen.

De beste aanpak combineert preventieve zorg, gerichte supplementatie en het inschakelen van de dierenarts wanneer dat nodig is. Met een regelmatige controle van de gezondheid van de anaalklieren, aandacht voor dieet, beweging en hydratatie, zorg je voor een sterke basis. Zo voorkom je herhaling en houd je je hond comfortabel.

Nu je weet wat de signalen zijn en welke stappen je kunt nemen, kun je bij de eerste tekenen van anaalklierklachten snel en bewust handelen. Dit houdt je hond gezond en bespaart onnodige stress – voor jou én je viervoeter. De keuze is aan jou: voorkom klachten met goede zorg, en grijp tijdig in met supplementen of professionele hulp.